Rusya’da yüzlerce Porsche, uydu bağlantılı güvenlik sisteminde yaşanan gizemli bir arıza nedeniyle aynı dönemde çalışmaz hale geldi. Mevcut bilgilere göre bu toplu arıza şu an yalnızca Rusya’daki araçları etkiliyor.
Rusya’nın farklı şehirlerinde günlerdir filmlere konu olacak bir otomobil krizi yaşanıyor. Ülkenin çeşitli bölgelerindeki Porsche sahipleri, sabah kontak çevirdiklerinde hayatlarının şokunu yaşadı. Milyonluk araçlar marşa basmıyor, yakıt beslemesi devreye girmiyor, bazı modellerde kapıların bile açılmadığı, araçların adeta olduğu yerde “lüks tuğlaya” döndüğü aktarılıyor.
Moskova’dan Krasnodar’a kadar pek çok kentten aynı şikayet gelince tablonun tesadüf olmadığı anlaşıldı. Ortaya çıkan manzara, sorunun tek tek otomobillerden değil, Porsche’nin fabrika çıkışlı uydu tabanlı güvenlik ve takip sisteminden kaynaklandığını gösterdi. Rusya’nın önde gelen otomotiv gruplarından Rolf, servis merkezlerine gelen çağrılarda olağanüstü bir artış yaşandığını ve başvuruların büyük kısmının aynı tür motor çalıştırma problemiyle ilgili olduğunu doğruladı.
LÜKS ARAÇLARIN KOTROLÜ ASLINDA KİMDE?
Uluslararası basında yer alan haberlere göre arızanın merkezinde Porsche’nin Vehicle Tracking System (VTS) olarak bilinen uydu kontrollü güvenlik modülü bulunuyor. Bu sistem normal şartlarda aracı uydu üzerinden takip ediyor, olağan dışı durum algıladığında araç sahibine uyarı gönderiyor ve hırsızlık şüphesi ya da kritik bağlantı kaybı halinde motoru veya yakıt beslemesini kilitleyerek aracı çalışmaz hale getirebiliyor.
Rusya’daki vakalarda bu modülün bilinmeyen bir sebeple uyduyla sağlıklı iletişim kuramadığı, bu durumu güvenlik tehdidi gibi algılayarak kendini koruma moduna aldığı ve motoru bloke ettiği değerlendiriliyor. Rolf Servis Direktörü Yuliya Truşkova, Porsche marka araçlarda yaşanan sorunun fabrika alarm sisteminin uydu üzerinden bloke olmasından kaynaklandığını belirterek, içten yanmalı motorlu birçok model ve tipin bu blokeden etkilenebileceğini ifade etti. Bu açıklama, sorun yaşayan araç sayısına ilişkin endişeleri daha da artırdı.
Kullanıcılar sosyal medyada ve forumlarda, bazı araçların akü bağlantısını uzun süre kesip yeniden takarak ya da alarm modülünü geçici olarak devre dışı bırakarak çalıştırılabildiğini aktarıyor. Ancak hem servisler hem de uzmanlar bu yöntemlerin kalıcı ve güvenli çözüm olmadığına dikkat çekiyor. Sorunun kökten çözümü için sistemin resetlenmesi, modülün sökülmesi ya da ilgili yazılım altyapısının düzeltilmesi gerektiği ifade ediliyor.
NEDEN SADECE RUSYA?
En çok merak edilen noktalardan biri, bu tablonun yalnızca Rusya’ya mı özgü olduğu sorusu. Şu ana kadar yabancı haber ajansları ve otomotiv yayınlarında, aynı dönemde ve aynı sebeple yüzlerce Porsche’yi etkileyen benzer bir arıza başka ülkeler için bildirilmedi. Haberlerde açıkça, sorunun şu anda sadece Rusya’daki Porsche kullanıcılarını vurduğu vurgulanıyor. Farklı pazarlarda benzer ölçekte bir toplu kilitlenme vakası bulunmuyor. Sınırlı bazı haberlerde Rusya’da bazı Mercedes-Benz sahiplerinin de benzer nitelikte münferit sorunlar yaşadığı belirtilse de, Porsche’de görülen türde ülke çapına yayılan bir kriz söz konusu değil.
Olayın büyüklüğü ve zamanlaması, ister istemez “kasıt” tartışmalarını da alevlendirdi. Bazı Rus kaynakları ve siber güvenlik odaklı yayınlar, bunun arkasında uydu sinyaline yönelik bir siber saldırı ya da kasıtlı blokaj olabileceğini iddia ediyor. Bazı yorumlarda devlet destekli aktörlerin devreye girmiş olabileceği öne sürülüyor. Buna karşın, konuyu izleyen anaakım yabancı basın kuruluşları bu iddiaları temkinli şekilde aktarıyor ve şu an itibarıyla siber saldırı tezini doğrulayan somut teknik kanıt bulunmadığının altını çiziyor. Rolf yetkililerinin de “kasıt ihtimali”nden söz etmesi, bu şüpheyi güçlendiriyor ancak resmi bir tespit anlamına gelmiyor.
BU BİR SUİKAST MI?
Diğer yandan uzmanların dikkat çektiği bir başka olasılık, Rusya’ya yönelik yaptırımlar ve otomotiv firmalarının ülkeden çekilmesiyle bağlantılı. Porsche, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik geniş çaplı saldırısı sonrası ülkeye yeni araç sevkiyatını durdurmuş, ticari faaliyetlerini büyük ölçüde askıya almıştı. Bu süreçte Rusya’daki araç parkının eski modellerden oluşması, yazılım ve telematik hizmetlerinin yeterince güncellenmemesi, bazı abonelik ve sunucu altyapılarının sona ermesi, bugün yaşanan toplu arızayı tetikleyen zemin olarak gösteriliyor. Bu senaryoya göre bölgesel telematik altyapının çökmesi veya kesintiye uğraması, VTS modülünün toplu halde alarma geçmesine yol açmış olabilir.
Porsche’nin Almanya’daki merkezi ve şirketin Rusya ayağı, olaın nedenine dair ayrıntılı teknik bir rapor yayımlamış değil. Yapılan kısa açıklamalarda, sorunun araştırıldığı ve teknik incelemelerin sürdüğü belirtiliyor. Bu belirsizlik, hem araç sahiplerinin tepkisini artırıyor hem de kamuoyunda dolaşan senaryoların daha fazla tartışılmasına yol açıyor.
Sonuç olarak, bugün itibarıyla tablo şöyle görünüyor: Yüzlerce Porsche, yalnızca Rusya’da, aynı dönemde uydu tabanlı güvenlik modülünün devreye girmesiyle çalışamaz hale geldi. Benzer büyüklükte bir vaka başka ülkelerde yaşanmadı. Siber saldırı ve kasıt ihtimalleri gündemde olsa da, bunları destekleyen doğrulanmış bir teknik kanıt kamuoyu ile paylaşılmış değil. Uzmanlar, en güçlü ihtimalin bölgesel telematik altyapının bozulması, yaptırımlar nedeniyle bakım ve güncelleme eksikliği ve buna bağlı zincirleme bir teknik arıza olduğu yönünde birleşiyor.
